कटक (ओडिश) धर्मनिरपेक्षता भनेको सबै धर्महरुको सम्मान हो र यसको मतलब यो होइन कि तपाइले आफ्नो धर्मलाई इन्कार गर्नु वा आफ्नो संस्कृति र सम्पदामा गर्व नगर्नु हो, विदेशमन्त्री एस जय शंकरले भने । अवधारणाद्धारा उसको मतलब के हो स्पष्ट गर्दै ।

उनके टिप्पणी लोकसभा चुनावको बीचमा भारतीय जनता पार्टी (बीजेपी) को लागि प्रचार गर्दा ओडिशको कटकमा एक अन्तरक्रियात्मक सत्रमा आयो ।

देशको विदेश नीतिमा धर्मनिरपेक्षता कसरी समावेश गर्न सकिन्छ भनी सोधिएको प्रश्नमा जयशंकरले भने, “अब सबै भन्दा पहिले हामी धर्मनिरपेक्षता भनेको के हो भनेर स्पष्ट पारौं । धर्मनिरपेक्षता भनेको सबै धर्मको सम्मान हो । धर्मनिरपेक्षताको मतलब यो होइन ।

आफ्नो धर्म हो वा तपाइलाई आफ्नो संस्कृति र विरासतमा गर्व छैन आजको भारतमा इतिहास। संस्कृति र परम्पराहरु छन ।”

“यी जीवनका तथ्यहरु हुन । यदि ३,००० वर्ष पहिले त्यहाँ केहि  थियो भने, यो   एक वास्तविकता थियो । त्यसैले हामी यी धेरै चीजहरुको बारेमा रक्षात्मक हुनु हुँदैन । म सबै धर्महरुको सम्मान गर्नेछु तर स्पष्ट रुपमा तपाइलाइृ थाहा छ, एक व्यक्तिको रुपमा मलाई हुने छ ।

एक राज्यको हैसियतमा म सबैलाई ध्यानमा राखेर काम गर्नेछु तर त्यसमा मेरो आफ्नो पहिचानलाई कुनै पनि हालतमा खेल्नुपर्छ भन्ने छैन र त्यसको सम्मान पनि पाउँछु भन्ने मलाई लाग्छ, उनले भने ।

अस्थिरता, अराजकता र युद्ध भएको विश्वमा सबैसंग मिलेर काम गर्ने विश्वबन्धु राष्ट्र बनेको पनि मन्त्रीले बताए । “एक ‘विश्वबन्धु’ राष्ट्रको अन्तराष्ट्रिय फाइदा छ । एक ‘विश्वबन्धु’ ले अस्थिरता, अराजकता र युद्ध भएको संसारमा सबैसंग मिलेर काम गर्छ ।

यो अहिले भारतको पहिचान बनेको छ । हाम्रो राष्ट्रिय सुरक्षाका लागि हामीसंग यति धेरै साझेदारीहरु छन,कि हामी अमेरिका, युरोप, रुस, खाडी देश वा इजरायलसँग हात मिलाउन सक्छौं, इएएमले भने । “उनीहरुमा आन्तरिक द्धन्द्ध हुन सक्छ ।

आफ्नो राष्ट्रिय हितका लागि विभिन्न देशसँग सम्झौता गर्न र साझेदारी गर्न सक्ने राष्ट्रलाई विश्वबन्धु भनिन्छ । विश्वबन्धुले विश्वव्यापी रुपमा ‘सबका साथ, विकास’गर्छ,”उनले थपे ।

इएएम जयशंकरको धर्म निरपेक्षताको बारेमा अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेन भारत, चीन, जापान र रुसको “जेनोफोबिक” प्रकृति रहेको बताएका छन ।

बाइडेनले भने कि भारत, चीन जापान र रुसको “जेनोफोबिक” प्रकृति उनीहरुको आर्थिक समस्याहरुको लागि जिम्मेवार छ र तर्क गरे कि अमेरिकाको अर्थतन्त्र बढिरहेको छ किनभने यसले आप्रवासीहरुलाई आफ्नो माटोमा स्वागत गर्दछ ।

उनले वाशिङटनमा भएको एक कोष संकंलन कार्यक्रममा पुनः निर्वाचित हुने अभियानका क्रममा उक्त बयान दिए र रुस र चीनसँग जापानले अमेरिकी राष्ट्रपतिको टिप्पणी पछि, इएएम जयशंकरले अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनको “जेनोफोबिया” टिप्पणीलाई खण्डन गरे र तर्क गरे कि भारतको आर्थिक बृद्धि ७ प्रतिशतमा छ जुन धेरै अन्य देशहरु भन्दा बढी छ ।

जयशंकरले दोहोर्याए कि भारत “ हामी सबैभन्दा खुला, बहुलवादी र विविध समाज हो र “जेनोफोबिया” होइन ।

“हामी सबैभन्दा खुला समाज हौं, आजसम्म मैले यस्तो खुला समाज, यस्तो बहुलवादी समाज, यस्तो विविध समाज देखेको छैन, त्यसैले म भन्न चाहन्छु कि हामी वास्तवमा जेनोफोबिक मात्र हाइनौं, हामी सबैभन्दा खुला, बहुलवादी छौं । र धेरै तरिकामा, संसारमा सबैभन्दा बुझने समाज, इएएम जयशंकरले भुवनेश्वरमा पेशाकर्मीहरुसँग आफ्नो पुस्तक “किन भारत मामलाहरु ” मा अन्तरक्रिया गर्दा भने ।