आईएलओ सम्मेलनमा लगानीमैत्री सुधार र विश्वव्यापी साझेदारीको लागि अध्यक्ष ढकालद्वारा आह्वान

नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघ (FNCCI) का अध्यक्ष चन्द्रप्रसाद ढकालले स्थिर नीति, निजी क्षेत्रको लगानी र बलियो अन्तर्राष्ट्रिय साझेदारीको लागि आह्वान गर्नुभयो। सोमबार जेनेभामा आयोजित अन्तर्राष्ट्रिय श्रम सम्मेलनको ११३ औं सत्रमा आफ्नो सम्बोधनका क्रममा ढकालले मर्यादित काम सिर्जना गर्न र समावेशी आर्थिक वृद्धिलाई अगाडि बढाउन निजी क्षेत्रको महत्वपूर्ण भूमिकामा जोड दिनुभयो।
विश्वव्यापी श्रम बजारमा प्रमुख पात्रहरू बीच सहकार्यलाई बढावा दिने ILO को त्रिपक्षीय मोडेलको प्रशंसा गरे।
“हामी सबैको फरक–फरक भूमिका छ तर हामीसँग एउटा साझा लक्ष्य छ, व्यवसायहरू बढ्नको लागि वातावरण सिर्जना गर्नु र काम राम्रो छ भनी सुनिश्चित गर्नु,” उनले भने। “यसैले ILO को मोडेल धेरै महत्त्वपूर्ण छ, र हामी FNCCI मा यसको हिस्सा हुन पाउँदा गर्व गर्छौं।”
अध्यक्ष ढकालले लगानी–संचालित विकास मार्फत रोजगारी सिर्जनालाई अधिकार र समावेशी वृद्धिसँग जोड्ने कुरामा केन्द्रित आईएलओ महानिर्देशकको २०२५ को प्रतिवेदनलाई स्वागत गरे।
अध्यक्ष ढकालले नेपाल जस्ता विकासशील देशहरूमा दीर्घकालीन लगानी आकर्षित गर्न व्यवसाय(मैत्री र स्थिर नीतिगत वातावरणको आवश्यकतालाई जोड दिए।
नेपालमा, हामीले सरकारसँग नजिकबाट काम गरेका छौं, लगानीसँग सम्बन्धित ३० कानूनहरूमा परिवर्तन प्रस्ताव गरेका छौं। यी संशोधन गरिएका छन्, र नयाँ द्विपक्षीय लगानी सम्झौता ढाँचा पारित गरिएको छ,’ उनले भने, यस्ता सुधारहरूले अवस्थित औपचारिक व्यवसायहरूलाई मात्र समर्थन गर्दैनन् तर अनौपचारिक उद्यमहरूलाई दर्ता गर्न र मुख्यधारा अर्थतन्त्रमा सामेल हुन प्रोत्साहित गर्छन्।
यी प्रयासहरूको परिणामस्वरूप, नेपाल आफ्नो अर्थतन्त्रलाई औपचारिक बनाउने चार विश्वव्यापी ूच्याम्पियन देशहरूू मध्ये एकको रूपमा छनोट भएको छ।
अध्यक्ष ढकालले भने कि यो मान्यताले श्रम मापदण्ड र अन्तर्राष्ट्रिय दायित्वहरूप्रति देशको प्रतिबद्धता, साथै जिम्मेवार विदेशी लगानीलाई स्वागत गर्ने तत्परतालाई प्रतिबिम्बित गर्दछ।
महासंघका अध्यक्ष ढकालले दुई प्रमुख अर्थतन्त्रहरू, भारत र चीन बीचको देशको अद्वितीय भूगोल र रणनीतिक स्थानले समर्थित जलविद्युत र पर्यटनदेखि कृषि र सूचना प्रविधिसम्मको नेपालको विशाल आर्थिक सम्भावनालाई पनि प्रकाश पारे।
“नेपालले लगानीकर्ताहरूलाई स्थानीय बजारमा मात्र नभई चीन र भारतका विशाल बजारहरूमा पनि पहुँच प्रदान गर्दछ,” उनले भने। “नेपालले २०२६ मा एलडीसीको स्थितिबाट स्नातक गरेपछि पनि, युरोप र अमेरिकासँगको व्यापार प्राथमिकतासँगै यी बजारहरूमा भन्सारमुक्त पहुँच कायम रहनेछ।”
निजी इक्विटी र उद्यम पूँजीलाई प्रवर्द्धन गर्नुका साथै, ढकालले नेपाल जस्ता कमजोर राष्ट्रहरूका लागि जलवायु वित्तपोषणको आवश्यकतामा जोड दिए, जसले विश्वव्यापी उत्सर्जनमा न्यूनतम योगदान पुर्याउँछ तर जलवायु प्रभावको मार खेप्छ।
‘विश्वको छाना’ जोगाउन हामीलाई महत्त्वपूर्ण अन्तर्राष्ट्रिय समर्थन चाहिन्छ,” उनले भने, बजार पहुँच र विकास सहयोगको सन्दर्भमा पहाडी र टापु देशहरूका लागि विशेष प्रावधानहरूको लागि आह्वान गर्दै (FNCCI)ले अन्तर्राष्ट्रिय लगानीलाई सहज बनाउन FDI समर्थन डेस्क पनि स्थापना गरेको छ र सार्वजनिक–निजी संवाद र साझेदारीलाई सुदृढ पार्न श्रमिक संगठनहरूसँग समझदारी पत्रमा हस्ताक्षर गरेको छ।
“नेपालले अल्पविकसित राष्ट्रको हैसियतबाट बाहिर निस्कने तयारी गरिरहेको बेला, हामी उच्च आर्थिक वृद्धि मार्फत उचित रोजगारी सिर्जना गर्न प्रतिबद्ध छौं,” ढकालले निष्कर्ष निकाले।
“नेपाल र विश्वको लागि राम्रो, थप समावेशी भविष्य निर्माण गर्न हामी तपाईंहरू सबैसँग काम गर्न तयार छौं।” अन्तर्राष्ट्रिय श्रम संगठनद्वारा वार्षिक रूपमा आयोजना हुने अन्तर्राष्ट्रिय श्रम सम्मेलनले श्रम मापदण्डहरू आकार दिन, विश्वव्यापी रोजगारी प्रवृत्तिहरू छलफल गर्न र सबैका लागि मर्यादित कामलाई प्रवर्द्धन गर्न विश्वभरका सरोकारवालाहरूलाई एकसाथ ल्याउँछ।